CPI là thuật ngữ được sử dụng rất phổ biến trong thị trường kinh tế. Ý nghĩa của chỉ số này rất quan trọng và có thể tác động trực tiếp tới mặt bằng kinh tế chung.
Hẳn độc giả vẫn còn nhiều thắc mắc đối với chỉ số CPI đúng không nào? Hôm nay, Kiệt sẽ giải đáp câu hỏi “CPI là gì” và cung cấp đến độc giả những thông tin hữu ích xoay quanh vấn đề này nhé!
Định nghĩa CPI là gì?
Chỉ số CPI là gì? Cụm từ CPI viết tắt cho Consumer Price Index – ý nghĩa kinh tế học là chỉ số giá tiêu dùng.
Đây là chỉ số lấy đơn vị phần trăm, phản ánh sự thay đổi của giá cả tiêu dùng theo thời gian trong một khoảng thời gian nhất định.
CPI là chỉ số có những liên hệ mật thiết đối với thị trường kinh tế. Mục đích sử dụng phổ biến nhất của CPI là để đo lường mức giá và phản ánh dấu hiệu lạm phát.
Ngoài ra, CPI cũng được dùng với mục đích đo lường mức độ thay đổi giá cả.
Phạm vi đo lường là trong giỏ hàng hóa và dịch vụ do người tiêu dùng điển hình, hoặc người tiêu dùng với nhiều mức sống đang tiêu thụ trên thị trường hàng hóa.
Để tính toán chi số CPI và thấy được ý nghĩa phản ánh, người tính toán phải giả định mức giá trong một thời điểm nào đó là mức giá gốc.
Từ đó, họ có thể tính được chỉ số theo đơn vị phần trăm trong thời gian dài. Đối tượng mà CPI phản ánh ở đây chính là mức độ thay đổi của giá hàng hóa tiêu dùng.
Xem thêm: Ebit và Ebitda là gì?
Công thức tính CPI
Công thức tính chỉ số giá tiêu dùng CPI gồm 4 bước thực hiện:
Bước 1: Giả định một giỏ hàng là cố định. Thực hiện điều tra khảo sát để xác định số lượng hàng tiêu thụ mà người tiêu dùng điển hình đã mua.
Bước 2: Tiến hành lập bảng thống kê giá cả của từng mặt hàng hóa có khả năng được tiêu thụ trong từng thời điểm. Từ đó có thể xác định được mức giá hàng hóa.
Bước 3: Áp dụng công thức tính chi phí tiêu dùng bằng cách nhân số lượng hàng hóa với giá từng sản phẩm. Sau đó tính tổng bằng cách cộng chúng lại với nhau.
Bước 4: Đối chiếu với thời kỳ gốc đã cố định ở bước đầu làm cơ sở so sánh. Cuối cùng, tính được chỉ số giá tiêu dùng CPI theo công thức:
CPI = (Giá mặt hàng tiêu dùng thời kỳ t / Giá mặt hàng tiêu dùng thời kỳ gốc) x 100
Lưu ý, thời kỳ gốc sẽ thay đổi tương ứng trong khoảng thời gian từ 5 đến 7 năm.
Mối liên hệ giữa CPI và lạm phát
Lạm phát là thuật ngữ chỉ sự gia tăng của mặt bằng giá cả trong một khoảng thời gian nhất định. Trong đó, mức giá chung được xác định bởi 2 yếu tố là chỉ số giá tiêu dùng CPI và chỉ số điều chỉnh GDP.
Trên thực tế, cho dù thị trường xuất hiện lạm phát hay giảm phát đều sẽ gây ảnh hưởng mạnh mẽ đến nền kinh tế.
Để nhận diện và đo lường những khả năng này, có thể sử dụng đến 3 chỉ số: chỉ số giá tiêu dùng CPI, tổng sản phẩm nội địa GDP; chỉ số giá bán của người sản xuất PPI. Có thể bạn cần biết: CRM là gì?
Chúng ta đã biết thực sự chỉ số CPI là gì. Về mặt ý nghĩa, chỉ số này có mối liên quan trực tiếp tới tỷ lệ lạm phát trong một nền kinh tế. CPI được xem là cách đo lường tỷ lệ lạm phát phổ biến nhất. Công thức để tính chỉ số lạm phát từ CPI như sau:
Chỉ số lạm phát thời kỳ t = (CPI thời kỳ t – CPI thời kỳ t-1) / CPI thời kỳ t-1
Ý nghĩa chỉ số CPI
Xét về ý nghĩa kinh tế học, CPI là chỉ số quan trọng dùng để đo lường mức độ lạm phát. Việc tính toán chỉ số CPI để theo dõi là rất cần thiết.
Nhìn chung, người ta phải điều chỉnh giá cả của hàng hóa và dịch vụ trên thị trường theo chiều hướng ổn định nhất có thể.
CPI cũng được xem là một chỉ số tương đối phản ánh xu thế và khả năng biến động của giá cả trên thị trường bán lẻ.
Đối tượng tiêu dùng điển hình ở thị trường này là các hộ dân cư và gia đình. Nói cách khác, CPI được sử dụng để đo lường sự dao động của chi phí sinh hoạt trong một khoảng thời gian nhất định.
Từ những điều trên, có thể nhận thấy khi CPI tăng có nghĩa mức giá tiêu dùng trung bình sẽ tăng và tương tự với điều ngược lại.
Trong đó, giá tiêu dùng được xác định bằng giá bán lẻ hàng hóa trên thị trường và giá dịch vụ sinh hoạt. Giá tiêu dùng không bao gồm giá đất đai, nhà ở, những vấn đề liên quan tới chất sản xuất kinh doanh.
Sự biến động mà chỉ số CPI phản ánh có thể là dấu hiệu cho thấy tình trạng lạm phát hoặc giảm phát trên thị trường.
Khi giá cả tăng vượt mức kiểm soát, tình trạng này sẽ trở thành siêu lạm phát và dẫn tới khủng hoảng kinh tế toàn diện.
Những vấn đề thường gặp khi tính toán chỉ số CPI
Khi tính chỉ số giá tiêu dùng CPI, có 3 vấn đề cần nhắc đến đó là:
CPI không có khả năng phản ánh toàn bộ thị trường vì nó chỉ xét trong phạm vi giỏ hàng hóa nhất định.
Xu thế chung trên thị trường là khi giá của một mặt hàng tăng nhanh hơn so với những mặt hàng còn lại.
Người mua sẽ hạn chế mua những mặt hàng giá cao, mà chuyển sang lựa chọn những mặt hàng rẻ để thay thế. Đây là lí do khiến cho chỉ số CPI cao hơn so với thực tế.
Bên cạnh đó, chỉ số CPI không thể hiện được nếu có sự xuất hiện của một mặt hàng mới trên thị trường. Vì sử dụng một giỏ hàng hóa cố định, nên CPI thường phản ánh mức chi phí cao hơn thực tế.
Đồng nghĩa với sự gia tăng của mức giá hàng hóa là chất lượng hàng hóa cũng tốt hơn.
Tuy nhiên, CPI không phải là chỉ số thể hiện sự thay đổi trong chất lượng hàng hóa.
Nó thường biểu thị quá mức sự tăng trưởng giá cả một khi chất lượng hàng hóa tăng cao.
Ảnh hưởng của CPI đến thị trường như thế nào
Chỉ số CPI là gì? Là những con số phản ánh mức độ thay đổi của giá cả hàng hóa theo thời gian. Trong thực tế, sự thay đổi này có tác động trực tiếp đến những chứng khoán có lãi suất cố định trên thị trường.
Thị trường chứng khoán biến động nhiều hay ít phụ thuộc vào mức độ dao động của giá cả.
Khi giá tăng, các khoản lãi cố định sẽ giảm đi về mặt giá trị thực tế, từ đó khiến cho mức sinh lợi chứng khoán đi xuống.
Bên cạnh đó, tình trạng lạm phát kéo dài cũng gây ảnh hưởng đến những khoản tiền trả cố định như tiền trợ cấp, tiền lương,…
Người tiêu dùng thường kỳ vọng mức độ lạm phát nhẹ khi nền kinh tế đang trong đà tăng trưởng.
Tuy nhiên, thực tế là các nhà sản xuất sẽ sụt giảm lợi nhuận nếu như các yếu tố đầu có sự tăng lên về mức giá.
Ở phương diện khác, giảm phát sẽ khiến cho sức cầu của người tiêu dùng đi xuống.
Để có thể bán được hàng trong những thời kì như vậy, nhà sản xuất buộc phải giảm mức giá bán. Do vậy, công ty của họ bị tổn thất lợi nhuận kéo theo tình trạng cổ phiếu bị dao động.
Nhìn chung, những chỉ số như CPI là cần thiết để có thể nhận định được thị trường kinh tế.
Thông qua việc tính toán chỉ số CPI, những giao dịch mua bán sẽ trở nên thuận lợi hơn, nền kinh tế được đảm bảo.
Ngoài việc tìm hiểu về những chỉ số phản ánh, nên thường xuyên theo dõi thị trường và tra cứu lịch kinh tế để không bỏ sót những biến chuyển quan trọng.
Để dễ dàng hơn, bạn đọc có thể truy cập vào https://kdigimind.com/ để thu được những kiến thức kinh tế về vấn đề CPI là gì.
Một công ty chuyên nghiệp với nhiều năm đứng vững trong nghề. Chúng tôi hứa hẹn sẽ mở ra những con đường mới đưa bạn đi tới thắng lợi kinh doanh. ‘
Với những kinh nghiệm về chiến lược hàng đầu, lựa chọn chúng tôi nghĩa là bạn đang từng bước rút ngắn khoảng cách với thành công.
Trên đây là những thông tin giải đáp cho thắc mắc CPI là gì đã được Kiệt chia sẻ vô cùng chi tiết. Hy vọng thông qua những thông tin kể trên, độc giả sẽ có cái nhìn toàn diện hơn về thị trường kinh tế.