IPO là gì? Có lẽ đây là câu hỏi mà toàn bộ những ai không chuyên về chứng khoán đều rất tò mò muốn biết. Đối với một người lần đầu dấn thân vào làn chứng khoán có lẽ sẽ khó mường tượng trong đầu IPO nghĩa là gì?
Nhưng chúng tôi tin chắc rằng, dù tầm hiểu biết của bạn đang ở giới hạn ra sao cũng sẽ nắm được toàn bộ kiến thức chủ chốt về IPO qua bài chia sẻ dưới đây.
IPO là gì?
Đầu tiên Kiệt sẽ cùng các bạn giải mã IPO là gì? Tại sao các doanh nghiệp lại muốn mở IPO? cụ thể như sau
Khái niệm
IPO được hiểu rộng hơn là Initial Public Offering. Đây là cụm từ thu gọn của chứng khoán “phát hành lần đầu ra công chúng”. Hay nói cách khác đây là lần đầu tiên công ty chào bán chứng khoán rộng rãi để tất cả mọi người có thể bắt đầu mua cổ phiếu của họ.
Như chúng ta đều biết các công ty Startup tư nhân đều được tạo bởi nhiều cổ đông. Họ chính là những nhà đầu tư sớm: bạn bè, gia đình,…
Bất kỳ thời điểm nào nhà đầu tư bỏ tiền cho một Startup họ nhận được một phần quyền sở hữu của Startup. Bạn có thể tưởng tượng như một phần của chiếc bánh. Số tiền đầu tư càng lớn thì miếng bánh càng to.
Một startup có thể tạo ra nhiều vòng gọi vốn. Điều này phụ thuộc vào khả năng thuyết phục của họ với các nhà đầu tư.
Ở các dòng gọi vốn sau, nhà đầu tư sẽ phải trả nhiều tiền hơn cho một miếng bánh nhỏ hơn so với các nhà từ đầu sớm.
Thời gian đầu rủi ro cao, nhưng tỷ lệ rủi ro sẽ càng giảm khi về sau. Cuối cùng các nhà đầu tư có thể rút lại toàn bộ vốn mà họ đã bỏ ra nếu muốn.
Xem thêm: Chứng khoán là gì ?
Mục đích của hoạt động IPO
Thực tế có rất nhiều lý do để công ty phát hành chứng khoán. Điều này được thể hiện qua mục đích của IPO.
- Tăng nguồn vốn để phát triển công ty mà không muốn phải đi vay nợ thêm
- Tạo cơ hội cho nhân viên, nhà đầu tư, các cổ đông kiếm tiền bằng cách bán cổ phần của họ trên thị trường.
- Là cơ hội giúp công ty khẳng định được vị thế trên thương trường. Hình ảnh thương hiệu được quảng bá rộng rãi hơn, tăng độ uy tín trong lòng đối tác và khách hàng.
- Tạo sức hút nguồn nhân lực giàu tiềm năng hội tụ về công ty để làm việc thông qua hoạt động cổ phần hóa.
- Quá trình IPO chính là động lực, là kim chỉ nam giúp các doanh nghiệp nhỏ sáp nhập lại với nhau.
Như chúng ta biết, hầu hết các doanh nghiệp đều có nhu cầu huy động vốn rất lớn. Bởi nguồn vốn mạnh sẽ giúp họ vươn cao vị thế trên thương trường, mở rộng quy mô. Nếu không có vốn thì một doanh nghiệp khó có thể vươn tầm ra khắp các tỉnh thành trong nước và cả thế giới.
Chính vì vậy, hình thức cổ phần hóa chính là bước đệm tuyệt vời để doanh nghiệp vươn xa hơn nữa. Vậy IPO hoạt động như thế nào? Các thương vụ IPO lớn đã tồn tại trên thương trường ra sao? Điều kiện IPO là gì?… Chúng ta sẽ cùng Kiệt đi khám phá qua phần tiếp theo dưới đây.
Các thương vụ IPO đình đám nhất lịch sử
Hiện nay, IPO được xem là thuật ngữ được nhắc nhiều trên các phương tiện truyền thông. IPO được coi là mục tiêu mà hầu hết các doanh nghiệp hướng đến.
Bởi IPO có thể giúp doanh nghiệp biến thành gã khổng lồ được toàn thế giới kính nể. Trong lịch sử của ngành chứng khoán, bạn cũng như Kiệt đã chứng kiến nhiều thương vụ IPO đình đám.
Vậy thương vụ IPO là gì? Các thương vụ IPO đình đám nhất thế giới đã diễn ra như thế nào?
Thương vụ IPO là gì?
Thương vụ IPO là hoạt động mua và bán hoặc chuyển nhượng cổ phần của các công ty IPO trên thương trường. Những thương vụ này sẽ được tư vấn hay bảo lãnh bởi một định chế tài chính rất dồi dào về mặt năng lực và kinh nghiệm.
Trong đó, định chế tài chính chính là một tổ chức chuyên kinh doanh những hoạt động về tài chính. Ở Mỹ các tổ chức tư vấn bảo lãnh là: Ngân hàng đầu tư Morgan Stanley, Merrill Lynch,…
IPO được coi là những nghiệp vụ cốt lõi của hoạt động ngân hàng đầu tư. Ở Việt Nam, những tổ chức tư vấn và bản lãnh IPO thường là các công ty chứng khoán: CTCP chứng khoán Sài Gòn (SSI), CTCP chứng khoán Bảo Việt (BVSC),….
Thông thường đối với thương vụ IPO lớn hay nhỏ đều được tư vấn và bảo lãnh bởi rất nhiều tổ chức. Bởi thực tế, một tổ chức khó có thể đảm nhiệm về mặt tài chính để bảo lãnh rủi ro. Hơn nữa, mỗi tổ chức tư vấn thường có thế mạnh điển hình riêng. Vì vậy, việc sử dụng nhiều tổ chức sẽ lợi dụng được thế mạnh của họ.
Các thương vụ IPO đình đám trên thế giới
Trong năm 2019 có rất nhiều thương vụ IPO lớn có sức ảnh hưởng trên toàn cầu. Điển hình như:
- Thương vụ IPO TeamViewer tại Đức sở hữu nguồn vốn huy động: 2,2 tỷ USD.
- Thương vụ IPO XP tại Brazil với số vốn huy động 2.3 tỷ USD
- Thương vụ IPO Lyft tại Mỹ với số vốn huy động 2.6 tỷ USD
- Thương vụ IPO Aventador tại Mỹ với số vốn huy động 3.3 tỷ USD
- Thương vụ IPO của Shenzhen Transition Holdings tại Trung Quốc với số vốn huy động 4 tỷ USD
- Thương vụ IPO Postal Savings Bank of China tại Trung Quốc với số vốn huy động 4 tỷ USD
- Thương vụ IPO Alibaba tại Trung Quốc với số vốn huy động 12 tỷ USD
- Thương vụ IPO Saudi Aramco tại Saudi Arabia với số vốn huy động 25.6 tỷ USD.
Điều kiện và thủ tục để các công ty thực hiện IPO
Không phải doanh nghiệp nào cũng có thể IPO. Tất nhiên để có thể IPO doanh nghiệp cần đáp ứng đủ điều kiện.
Điều kiện để IPO
- Vốn điều lệ tối thiểu 10 tỷ đồng.
- Hoạt động kinh doanh có lãi trong thời gian gần nhất so với thời điểm đăng ký IPO.
- Có kế hoạch chi tiết về quá trình IPO để hội đồng xét xuyệt.
- Với doanh nghiệp vốn nhà nước hoàn toàn thì cần tiến hành chuyển đổi sang công ty cổ phần.
- Doanh nghiệp thuộc ngành cơ sở hạ tầng cần sở hữu tối thiểu 1 dự án xây dựng thuộc cấp Bộ, Ngành. Trong số các dự án đó cần có sự bảo lãnh của tổ chức tài chính và chứng khoán.
- Doanh nghiệp nước ngoài muốn IPO cần thực hiện đăng ký đổi sang công ty cổ phần. Họ cần có hồ sơ đăng ký IPO được tư vấn và thực hiện bởi công ty chứng khoán.
Thủ tục
Tất cả các hồ sơ mà các doanh nghiệp muốn IPO đều phải có sự xét duyệt của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Bộ hồ sơ bao gồm:
- Đơn xin
- Bản copy có công chứng của giấy phép kinh doanh và giấy thành lập
- Điều lệ của doanh nghiệp
- Nghị quyết do Đại hội cổ đông đồng ý phát hành cổ phiếu mới.
- Bảng báo cáo rõ ràng về tình hình tài chính và hoạt động của doanh nghiệp trong 2 năm liên tiếp gần đây.
Lưu ý khi tham gia IPO
Thực tế đã chứng minh nhiều doanh nghiệp vươn tầm cao mới khi tham gia IPO. Nhưng cũng có nhiều doanh nghiệp phải chịu tình cảnh chết yểu.
Bởi vậy không phải doanh nghiệp nào khi IPO cũng sẽ đổi đời. Bởi việc triển khai IPO tiềm ẩn nhiều rủi ro. Do đó, trước khi bạn muốn tham gia IPO cần lưu ý:
Nghiên cứu kỹ kiến thức và các điều khoản
Việc đầu tiên bạn muốn đưa doanh nghiệp tham gia IPO cần hiểu IPO là gì. Tiếp đến, bạn cần nắm chắc toàn bộ thông tin về pháp luật, bản cáo bạch. Bạn cần xác định mức giá trị chuẩn xác của doanh nghiệp khi tham gia IPO. Các điểm then chốt bạn cần nắm rõ như:
- Tài sản doanh nghiệp
- Hoạt động kinh doanh diễn ra.
- Điều kiện, rủi ro, các thức sử dụng vốn sau khi chào bán…
Bên cạnh đó, bạn cũng cần trang bị các kiến thức về chứng khoán. Bởi điều này giúp bạn có thể hạn chế được rủi ro và sai sót trong quá trình đầu tư IPO.
Tham khảo báo cáo định giá của những công ty chứng khoán khác.
Những công ty chứng khoán mà bạn nên tham khảo phải là công ty uy tín và có vị thế lớn trên thị trường. Bạn cần biết mức giá cổ phiếu của họ trước thời điểm được IPO.
Trong những năm gần đây rất nhiều doanh nghiệp đã IPO để tăng lượng vốn huy động trên thị trường chứng khoán.
Xem thêm: Chỉ số VN – Index là gi? Các chỉ số chứng khoán Việt Nam
Tuy nhiên không phải doanh nghiệp nào cũng đánh giá đúng về giá chào bán cổ phiếu lần đầu. Bởi vậy, bạn cần có chuyên gia để giúp bạn đánh giá chính xác về giá trị cổ phiếu bán ra.
Ngoài việc tham khảo các công ty chứng khoán khác, bạn cũng nên tiến hành so sánh các công ty cùng hoạt động trong lĩnh vực giống bạn. Điển hình là các chỉ số mà họ đã niêm yết trên thị trường.
Toàn bộ thông tin mà Kiệt chia sẻ như trên đối với mỗi doanh nghiệp muốn tham gia IPO đều rất quan trọng. Hy vọng qua đây, bạn sẽ hiểu về IPO là gì? Ngoài ra, bạn cũng sẽ có phương án cụ thể cho quá trình IPO được thành công như mong đợi. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết của KDIGIMIND